Barat 9 x 19 x 61
Congs zijn rituele voorwerpen, meestal van jade, gevonden in graven in China en Japan.
Mijn congs zijn ontstaan na een grote reis door Japan in 2007, samen met mijn zoon.
De echo van de onwaarschijnlijke hout-architectuur in dat land, de overal en steeds
aanwezige aandacht en de wonderschone tuinen duurt voort.
Het maken van de Congs gaat als vanzelf.
Er is geen vooropgezet plan of idee; in het maken worden de volgende handelingen zichtbaar
als reactie op wat er zojuist gebeurd is.
De Congs zijn derhalve niet gemaakt, ze zijn ontstaan.
De wachters van de tijd
Het is een landschap dat ik nauwelijks ken waar ik langzaam inschuif.
De horizon spreidt zich er uit en het licht is er anders,
lomer bijna op deze nazomerdag en lui.
Dat dit zo nabij is en toch zo ongezien gebleven.
Zijn atelier doet vertrouwd aan. Ik ken de aandacht die er hangt
en die concentratie nog van elders. Er komt veel samen van wat ik eerder zag:
het heiligenbeeld op een antieke kast, de oude tekentafel.
De bellen die er her en der hangen zijn er thuis ook.
Wij praten over ons werk en wat ons daarin drijft.
Ik vouw mij open als vaker bij een vreemdeling.
Dat er op een dag iets in je aangeraakt kan worden wat
niet meer dicht wil en blijft stromen.
Dat het een kracht kan zijn van veel iets te weten en van daaruit
als een superleek de verbinding te maken tussen mensen, dingen, leven.
Dat vanuit het werk altijd de aanzet volgt naar het volgende werk
en zo verder en zo voort. Dat is de grondtoon van zijn bestaan.
De brug naar waarom ik hier ben ontstaat vanzelf in dit gesprek.
En in het nazomerlicht staan in dat klaslokaal zijn beelden
in grote stilte en met een allemachtige toewijding
in een daverend gelid: ‘Kijk ons hier – in de dood, in de tijd – handhaven.’
Het is een herhaling van een handschrift waarbij het hout dicteert.
Ooit heb ik een winter lang met vloeipapier geëxperimenteerd
waarbij ik de kleuren scheurde en verdeelde en er onder mijn handen
als vanzelf van alles gebeurde. Ik zocht niet maar ik vond.
En nu heeft de ontroering mij gevonden. Deze vermomde krijgers,
deze poortwachters van de tijd staan op wacht. Wachten, zei de dichter Eliot,
is een voorwaarde voor groei. Wachten geeft rust en wijsheid.
‘Het allerbelangrijkste kan niet worden gezocht. Het moet worden afgewacht.’
Na jaren van leven weet ik nu, hier: dit is de grondtoon van mijn bestaan.
Erna Slangen
(Koudum, 3 september 2012, Atelier Hanshan Roebers)